Sosnowiec

Cerkiew św.św. Wiery, Nadziei i Lubowi

IMG_9400

Sosnowiec to szybko rozwijający się ośrodek przemysłowy Górnego Śląska. Rzesze prawosławnych robotników potrzebowały duchowej opieki. Z inicjatywą budowy cerkwi wystąpił dyrektor miejscowej Komory Celnej Władimir Pawłowicz Debil. Głównymi fundatorami świątyni byli niemieccy fabrykanci Schön, Dietel, Meyerhold, którzy przekazali komitetowi budowy 40 tys. rubli. Plac pod budowę przekazała Kolej Warszawsko-Wiedeńska. Kamień węgielny położono 15 sierpnia 1888 roku, a wyświecenie nastąpiło 28 października 1889 roku. Cerkiew według projektu architekta Prokofiewa wybudowano w stylu bizantyjskim z jedną kopułą i dzwonnicą nad wejściem. Nieduża świątynia mieściła 250 osób. Utensylia cerkiewne także ofiarowali fundatorzy cerkwi. Rodzina Schöna przeznaczyła pieniądze na drewniany dwurzędowy ikonostas wykonany przez manufakturę moskiewskiego warsztatu Lebiediewa. Dietel ufundował osiem dzwonów, z których największy ważył 1000 kg. Cerkiew przetrwała szczęśliwie wszystkie koleje losu i w chwili obecnej jest cerkwią parafialną parafii prawosławnej w Sosnowcu. Literatura: Postrojka I osvjaśćenie cerkvi v Sosnovicach. ChVEV 1890, s. 8-9; Ukaz śv. Sinoda ot 13 marta 1890 g. za 924 ob. otkrytii prichoda pri cerkvi v posade Sosnovicach. ChVEV 1890, s. 114; O rasprodelenii prichodov Ćenstochovskago i Sosnovickago. ChVEV 1890, s. 171; O raschode na soderżanie prićta v posade Sosnovicach, Cholmsko-Varśavskoj eparchii. ChVEV 1891, s. 114; Archipastyrskoe poseśćenie Sosnovickago prichoda. ChVEV1891, s. 351; Ustav pravoslavnago prichodskago popicitelstva pri cerkvi svv. Mućenic Very, Nadeżdy i Ljubovi v posade Sosnovicach, Petrokovskoj gubernii. ChVEV 1897, s. 345-7; Poseśćenie archiep. Ieronimom pravoslavnych prichodov Petrokovskoj guberni (Sosnovickij prichod). ChVEV 1900, s. 550; Opredelenie Sv. Sinoda ot 19 marta 1901 g. za Nr 1930 postanovleno pri Sosnovickoj cerkvi otkryt vakanasii pomośnika nastojatelja, śtatnago diakona i vtorago psalomścika i otpustit po sim vakansijam soderżanie iż kazny po 1800 rub. v god, v tom ćisle pomośniku nastojatelja 1000 rub., diakonu 500 rub., vtoromu psalomśćiku 300 rublej i na kvartirnoe posobie po 280 rublej v god, v tom ćisle pomosniku nastojatelja 200 rub. i vtoromu psalomśćiku 80 rub. ChVEV 1901, s. 181; Zakladka cerkvi (śv. Nikolaja) v posade Sosnovicach (Petrokovskoj gubernii). ChVEV 1901, s. 315; Uničtożenie cerkvi v Sosnovcu. VČt. 1926, s. 360; Ućastnik: Cerkovnoe torżestvo v gor. Sosnovce. CV 1960, s. 3-7, il.; Ućastnik: Prestolnyj prazdnik v gor. Sosnovce. CV 1967, s. 4-5; lodzinsko-poznanskaja eparchija Sosnovec. CV 1980, s. 46-7; A.K.: Cerkiew w Sosnowcu., Tygodnik Podlaski 1987, nr 12, s. 7, il., 1988, II, 7; DĄBEK Mirela: Gospodi pomiłuj … /Cerkiew w Sosnowcu/. Panorama 1996 nr 11 s. 12-13, il. RADŁOWSKA Anna: Cerkiew w Sosnowcu. Spotkania z Zabytkami 1996 nr 6 s. 22-23; F r y c o w s k a Beata: Parafia prawosławna w Sosnowcu i jej pierwsza cerkiew  śś. wiery, Nadieżdyi Ljubow (1889-1997). Praca magisterska. UŚ, Zakład Historii Sztuki, Katowice 1997 mnps.; FRYCOWSKA Beata: Sosnowiecka cerkiew śś. Wiery, Nadieżdy i Ljubwi – rys historyczny i stylistyczny. Rocznik Sosnowiecki 1997, t. 6, s. 95-109; WIECZOREK Edward: Prawosławna cerkiew w Sosnowcu. Spotkania z Zabytkami 1991, nr 5, s. 46-47, il.; PELICA Grzegorz J.: Ks. Wsiewołod Łopuchowicz. Wspomnienie (1907-1961). Gazeta Wyborcza Lublin 3-4.04.2004 r., s. 10;